Nowe rozporządzenie zapewni operatorom żurawi bezpieczne warunki pracy.

Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi wieżowych i szybkomontujących zostało podpisane. Zdecydowana większość rozwiązań zacznie obowiązywać z upływem 3 miesięcy od dnia jego ogłoszenia, czyli tuż po połowie lutego 2019 roku.

W tej chwili brak jest regulacji prawnej dotyczącej pracy przy obsłudze żurawi. Odkąd w 2013 r. uchylone zostało rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej oraz zdrowia z 20.03.1954 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi, nie wydano innego aktu prawnego regulującego problematykę.

Cel rozporządzenia.

Praca operatora żurawia wykonywana jest w szczególnie trudnych warunkach. Jest on narażony na spore obciążenia fizyczne i psychiczne. To w szczególności praca na wysokości, zmienne warunki atmosferyczne, hałas, wibracje, czynniki chemiczne, pyły, wymuszona (pochylona) pozycja ciała. Rozporządzenie zapewni operatorom żurawi bezpieczne warunki pracy, które uwzględniają specyfikę wykonywanego przez nich zawodu. Dokument daje podstawę prawną do kontroli przestrzegania przepisów dotyczących warunków pracy tych osób.

Najważniejsze przepisy.

Czynności operatora żurawia nie mogą być wykonywane dłużej niż 8 godzin na dobę.

Niedopuszczalne jest obsługiwanie żurawia, jeżeli temperatura w kabinie.

Jest niższa niż 18 C albo wyższa niż 28 C.

Obowiązek wyposażenia kabiny żurawia m.in.:­

  • w urządzenie umożliwiające odczytanie wartości temperatury w kabinie,­
  • urządzenie umożliwiające odczytanie prędkości wiatru na wysokości wysięgnika żurawia,­
  • urządzenia komunikacyjne umożliwiające operatorowi łączność z sygnalistą,­
  • zapewnienie odpowiedniego oświetlenia na terenie pracy żurawia,­
  • sygnalizator dźwiękowy przeznaczony do ostrzegania przed zagrożeniami związanymi z przemieszczaniem ładunku.

Niedopuszczalne jest wykonywanie tych samych czynności jednocześnie przez operatora, sygnalistę lub hakowego.

Przytrzymywanie zaczepionego ładunku przez hakowego dopuszczalne jest z zastosowaniem wyłącznie odpowiednich środków, które umożliwią nadanie ładunkowi właściwego kierunku.

Obowiązek montażu windy lub zapewnienie innej drogi dotarcia (pomost łączący budynek z żurawiem) przy żurawiach, w których kabina usytuowana jest na wysokości równej 80 m lub wyższej.

Obowiązek posiadania książki dyżurów w każdym żurawiu, którą ma prowadzić operator.

Niedopuszczalne jest przenoszenie ładunku spoza i na teren pracy żurawia, bez wcześniejszego oznaczenia i zabezpieczenia tego terenu przed dostępem osób nieupoważnionych.

Obowiązek zrozumiałej komunikacji pomiędzy sygnalistą i hakowym.

Zakaz obsługiwania żurawia przy prędkości wiatru powyżej 10 m/s przy transportowaniu ładunków wielkowymiarowych oraz w innych przypadkach przy prędkości wiatru w porywach powyżej 15 m/s, chyba że producent określił w instrukcji żurawia inne dopuszczalne wartości.

Rozporządzenie wprowadza dla operatora więcej możliwości prawnych do reagowania na zaistniałe sytuacje:

  • jeżeli uzna, że praca przy użyciu żurawia stwarza niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska, powstrzymuje się od jej wykonywania,
  • w przypadku otrzymania zadania wykonania czynności zabronionych w instrukcji żurawia, operator, sygnalista albo hakowy odmawia wykonania zadania,
  • gdy operator stwierdzi usterki, brak osłon i zabezpieczeń urządzeń żurawia lub niewłaściwe działanie urządzeń żurawia, mogących spowodować zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska, niezwłocznie powstrzymuje się od wykonywania pracy.

Nowe rozporządzenie wprowadza też obowiązkową instrukcję bezpieczeństwa prac transportowych oraz instrukcję ewakuacji z kabiny żurawia. Dla szczególnych przypadków rozporządzenie wprowadza obowiązkowe opracowanie:

  • warunków eksploatacji pracy żurawia z zawieszonym na haku koszem przy przemieszczaniu osób,
  • instrukcję pracy w warunkach kolizyjnych,
  • instrukcję w zakresie przemieszczania ładunku przy użyciu więcej niż jednego żurawia.

Kiedy zaczną obowiązywać nowe przepisy?

Większość zmian wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

  • wyposażenia kabiny żurawia oraz oświetlenia terenu pracy żurawia, które wchodzą w życie po 6 miesiącach,
  • obowiązku zapewnienia windy lub innej formy dotarcia do kabiny żurawia, które wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy.

Okresy przejściowe wprowadzono, by umożliwić przedsiębiorcom i pracownikom przygotowanie się do wprowadzenia w życie nowych przepisów.